車中生活(しゃちゅうせいかつ) sinh hoạt trong xe. Ad vừa xem 1 phóng sự rất hay của đài NHK về những người: không có chỗ nào khác để đi và bắt buộc phải sống trong xe tại Nhật . Tìm hiểu và ghi chú lại, để hiểu thêm về 1 góc khuất khác của xã hội Nhật bản. Bài này sẽ tìm hiểu xem vì sao có một số người lại phải sống trên xe thay vì sống trong nhà hoặc đi thuê nhà.
Những điều tra dưới đây là từ công ty NPO tại tỉnh Shizuoka có tên POPOLO. Công ty này có project hỗ trợ những người phải sinh hoạt hoàn toàn trên xe 車中生活.
Theo POPOLO, những người sống trong xe sẽ đậu xe của mình tài các bãi đậu miễn phí hoặc tại những trạm nghỉ trên đường – tiếng Nhật gọi là 道の駅. Họ không đậu 1 nơi cố định mà sẽ di chuyển liên tục để tránh sự chú ý của người khác. Vì vậy mà việc phát hiện ra những người như vậy cũng không hề dễ dàng. Họ thường ưa thích những nơi đậu xe miễn phí vì nó có thêm những tiện ích khách như nhà vệ sinh, nhà tắm công cộng…
Cũng theo POPOLO, có tơi hơn 1000 các trạm nghỉ trên đường trong toàn nước Nhật và có tới 30% trong số đó là có những người sống trong xe 車中生活.
Dưới đây là một số trường hợp mà công ty này tìm hiểu được:
★ Tài xế xe tải 66 tuổi bị mất việc
Trường hợp đầu tiên là 1 bác nam tài xế xe tải 66 tuổi. Bác này bị mất việc năm ngoái và không muốn bán chiếc xe của mình vì cần nó để tìm việc.
Từ lúc mất việc thu nhập của bác chỉ còn tiền lương hưu mỗi tháng 100,000 yên. Trong khi đó tiền sinh hoạt phí của bác là:
Tiền nhà: 40,000
Tiền điện + ga: 15,000
Tiền xăng xe:10,000
Tiền ăn uống: 50,000
Tiền thuốc + khác: 25,000
Vậy nên mỗi tháng bác bị âm 40,000 = tiền nhà. Bị chậm tiền nhà nên chủ nhà cứ làm phiền nên bác quyêt định sống cuộc sống trên xe.
Cũng theo bác thì trước khi quyết định sống cuộc sống trên xe bác có tới quận để xin trợ cấp. Nhưng chính quyền đã từ chối vì bác vẫn còn chiếc xe. Bác nói không muốn bán chiếc xe vì đó là vật kỷ niệm của người vợ đã mất của bác.
Quyết định sống trên xe cũng 1 phần là do chán nản cuộc sống cô đơn. Nói chuyện với người của POPOLO xong bác cũng mua xăng và chuyển đi chỗ khác. Vì ở hoài 1 chỗ sẽ bị gây chú ý.
★Thanh niên 27 tuổi cũng sống trong xe
Một anh chàng 27 tuổi nhắn tin tới công ty hỗ trợ những người sống trong xe POPOLO để xin được hỗ trợ. Anh này nói đã mấy ngày nay chỉ có ăn socola và uống nước nên cần được giúp đỡ.
Trường hợp của anh này là do sống trong gia đình có bố mẹ ly hôn, sống với bốvà ông nội. Anh này thường xuyên bị ông nội ngược đãi mà không nhận được sự giúp đỡ của người khác. Nên khi trưởng thành không có lòng tin vào người khác và sợ các mối quan hệ, sợ nói chuyện với người khác.
Cũng từng đi làm ở 1 công ty lắp ráp từ 8h sáng tới 1h đêm. Nhưng do quan hệ không tốt với đồng nghiệp và cấp trên, và cảm thấy không cố được nữa nên nghỉ việc.
Từ khi nghỉ việc, ban ngày thì tới các combini ngồi ở ghế, ban đêm thì về lại xe ngủ. A nói: việc tìm một chỗ ở khó khăn, vì mỗi lần đi thuê nhà đều bị hỏi về công việc, vì không còn công việc nên đi đâu cũng cần có người bảo lãnh mà mình lại không có. Nên đành phải sống trong xe.
Cũng theo POPOLO thì công ty đã hỗ trợ và tìm cho a này 1 chỗ ở và công việc về IT, giúp a ổn định cuộc sống.
★Người phụ nữ mang thai và con gái 1 tuổi cũng sống trên xe
Khoảng 3 năm trước 1 người phụ nữ 30 tuổi cũng phải sống trong xe với con gái mới 1 tuổi. Không những thế cô còn mang bầu 1 bé trai. Cô nói: không nhờ được ai cả, nếu không có chiếc xe thì mẹ con cô đã phải ngủ ngoài đường rồi.
Cô nói do mâu thuẫn với gia đình nên cô bắt buộc phải ra khỏi nhà. Nếu phải người bình thường thì có thể vào quán cà phê buổi tối để nghỉ. Nhưng cô có con nhỏ hay khóc nên không thể vào được. Nên bắt buộc phải sống trong xe, khổ nhất là những lần lạnh nghe con khóc, cô chỉ biết vỗ về và xin lỗi con.
Với thu nhập mỗi tháng 100,000 yên từ việc làm thêm thì không thể đủ cho cô có thể thuê được 1 căn hộ để ở. Hiện tại thì với sự giúp đỡ của chính phủ cô đã thuê được nhà và đang ở với 2 người con.
Cô còn cho biết thêm: thời điểm phải ra ngoài, nếu có người thân giúp đỡ thì chắc cô vẫn có thể cố gắng được. Nhưng lúc đó không có ai có thể giúp cô trông con nhỏ nên không thể làm gì được.
★Có những trường hợp không nhận được sự giúp đỡ dẫn tới tử vong
Có trường hợp 1 bác trai hơn 70 tuổi sống trong xe, một nhà sư biết được nên ngày nào cũng ghé thăm và mua cho bác 1 số đồ ăn và nước uống nhưng bác luôn từ chối. Sau này bác mất trong bệnh viện cũng chỉ nói 1 câu: xin lỗi vì đã làm phiền mọi người.
Có cả trường hợp người bị 認知症 chứng mất trí nhớ của tuổi già, không muốn gây ảnh hưởng tới con cái nên quyết định sống 1 mình trên xe.
★Kết luận
Những người sống trong xe thường giấu mình, ban ngày họ sẽ đậu xe tại các bãi đậu miễn phí, xen lẫn những xe khác nên khó phát hiện ra. Chỉ có từ đêm khuya khi chỉ còn sót lại những chiếc xe của những người sống trong xe người ta mới biết được. Nên con số thực tế thường lớn hơn với dự đoán và biết được khá nhiều.
Nói về giá tiền thuê nhà ở Nhật thì phải nói là rất mắc so với thu nhập. Nếu nhân viên mới ra trường ở Việt Nam là 8 triệu thì dù sống ở thành phố thuê 1 phòng nho nhỏ tầm 2-3 triệu là sống thoải mái. Nếu ở cùng ai đó thì số tiền sẽ giảm được 1 nửa. Còn ở Nhật thì tiền thuê nhà khi sống ở thành phố 1 mình cũng phải tới 60,000 tới 70,000 so với thu nhập khoảng 200,000 yên của 1 người Nhật. Thêm nữa khi đi thuê nhà cũng rất khó khăn. Cần phải có thông tin người bảo lãnh hoặc là phải có công việc đảm bảo. Chưa kể tiền điện,gas và nước cho 1 căn hộ như vậy cũng không hề rẻ, tổng phải tới 15,000 yên.
Ở xã hội tư bản, mất việc là mất tất cả và thật khó để tồn tại nếu không có sự giúp đỡ của gia đình hoặc bạn bè trong lúc khó khăn.
